Formosa được nhân ưu đãi chưa từng có khi đầu tư vào Việt Nam.

Trong báo cáo phát hành cho nhà đầu tư ngày 4/6/2014, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết, Keith Hilden từ công ty tư vấn Squawkonomics ở Đài Loan đã có buổi phỏng vấn với ông Jeff Chou, chuyên viên tư vấn cấp cao của công ty kiểm toán Ernst & Young Đài Loan. Theo ông Chou, đang có sự dịch chuyển các cơ sở sản xuất do Đài Loan đầu tư từ Trung Quốc sang Việt Nam.

Tuy nhiên, điều khiến các nhà đầu tư Đài Loan lo ngại là sự minh bạch về thông tin tại Việt Nam, đặc biệt là chất lượng báo cáo tài chính. 

Ông Chou cũng nói thêm, ngay cả khi với mức lợi nhuận đầu tư hấp dẫn, Việt Nam vẫn cần giải quyết các vấn đề như hiệu quả của hệ thống tài chính và việc kiểm soát vốn nếu muốn thu hút thêm đầu tư từ Đài Loan.

“Trước mắt, căng thẳng ở biển Đông có thể tác động đến niềm tin của nhà đầu tư Đài Loan tại Việt Nam”. Tháng Năm vừa qua, đã có một số cuộc biểu tình quá khích tại các cơ sở sản xuất do Đài Loan đầu tư trên cả nước; trong đó, nổi bật nhất là tại khu phức hợp gang thép 2 tỷ USD của tập đoàn Formosa Plastics (Đài Loan) ở Hà Tĩnh.

“Trong trung và dài hạn, các nhà đầu tư Đài Loan vẫn có thể mở rộng đầu tư tại Việt Nam, ví dụ như bằng cách thuê những nhà quản lý trong nước để thay cho đội ngũ người Đài Loan”. Do đó, về dài hạn, sự cam kết đầu tư của Đài Loan vào Việt Nam sẽ gần như không bị ảnh hưởng - ông Chou nhận định.

Đài Loan trước nay vẫn là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Do đó, các doanh nghiệp Đài Loan cũng nhận được nhiều sự ưu ái khi đầu tư tại Việt Nam. Đơn cử như việc Formosa đang được hưởng những chính sách ưu đãi “chưa có tiền lệ” khi đầu tư dự án gang thép 8 tỷ USD tại khu kinh tế Vũng Án, Hà Tĩnh trong đó có viêc miễn tiền thuê đất 15 năm, được hưởng thuế TNDN 10%, miễn thuế TNDN 4 năm và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo. Ngoài, ra dự án còn được “đảm bảo không thu hồi đất vì mục đích cộng đồng và phát triển kinh tế hay các mục đích khác trừ mục đích an ninh quốc phòng”.

Ông Chou cũng chỉ ra rằng ngành dệt may và hàng công nghiệp truyền thống không thuộc nhóm công nghệ cao đang phát triển rất tốt ở Việt Nam. Bên cạnh đó, nhà đầu tư Đài Loan, với quá trình hoạt động lâu dài trong ngành dệt may Việt Nam, sẽ tiếp tục mở rộng đầu tư vào ngành này.

Các ngành như dệt may sử dụng chủ yếu là lao động phổ thông trong khi các lĩnh vực công nghệ cao đòi hỏi lực lượng lao động có chất lượng cao. Đó là lý do mà theo ông Chou khiến ngành dệt may Việt Nam có nhiều lợi thế trong khi ngành hàng công nghệ cao vẫn chưa thực sự hấp dẫn đối với nhà đầu tư Đài Loan.

Về chất lượng lao động, Indonesia đang đi trước so với Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á khác. Tuy nhiên, đầu tư công nghệ cao từ Hàn Quốc đang góp phần rút ngắn khoảng cách này. Mới đây, vào ngày 3/7, Samsung đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư cho dự án nghiên cứu phát triển Samsung Display lên đến 1 tỷ USD tại  Bắc Ninh, nâng tổng vốn đầu tư của Samsung tại Việt Nam lên 6,8 tỷ USD. Điều này cũng cho thấy, không Đài Loan mà cả các nước châu Á khác như Hàn Quốc, Singapore và Nhật Bản đều vẫn đang xem Việt Nam là điểm đến lý tưởng để đầu tư.

Các nhà đầu tư Đài Loan không phải là người duy nhất nhìn thấy cơ hội ở ngành dệt may Việt Nam. Thương vụ IPO 2.700 tỷ tới đây của Tập đoàn Dệt may Việt Nam – Vinatex cũng đã thu hút nhiều sự quan tâm của thị trường thời gian qua.

Tại buổi giới thiệu ở Hà Nội ngày 2/7, Vinatex cho biết đang tập trung nguồn lực để hoàn thiện chuỗi sản xuất xuyên suốt từ bông đến hàng may mặc nhằm chuẩn bị cho hiệp định TPP và hiệp định FTA Việt Nam – EU. 
.
Top 4 quốc gia đầu tư FDI vào Việt Nam 6 tháng đầu năm 2014 (Đơn vị: triệu USD)

Nguồn: Cục đầu tư nước ngoài – Bộ Kế hoạch Đầu tư, RongViet Securities tổng hợp

Mai Chi