Khủng hoảng dữ dội - phục hồi chậm chạp

Chia sẻ tại chương trình Leader Talk 3 hôm 11/1, các chuyên gia cho biết, việc gia nhập Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương – TPP được kỳ vọng sẽ mang lại cho Việt Nam những bước hội nhập sâu và rộng hơn đối với kinh tế thế giới, nhất là tại “sân chơi” này, Việt Nam sẽ không gặp phải sự cạnh tranh của các đối thủ truyền thống tại châu Á – những quốc gia có những mặt hàng xuất khẩu cạnh tranh trực tiếp với nước ta, có triển vọng lớn về xuất khẩu nông sản, hàng chế biến,…cũng như có cơ hội hợp tác và học hỏi và trưởng thành từ các nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Cùng với những thời cơ lớn đó, Việt Nam cũng sẽ gặp phải nhiều thách thức không nhỏ. Những yêu cầu cao hơn, sự minh bạch tuyệt đối đến từng giao dịch sẽ đòi hỏi sự thay đổi của nước ta về thể chế, hành chính, dân chủ và khả năng cạnh tranh, đặc biệt là trong các vấn đề về sở hữu trí tuệ, dược phẩm, lao động trẻ em, tổ chức công đoàn,…

Bàn về tình hình kinh tế quốc gia với nhiều khó khăn khi có đến gần 61.000 doanh nghiệp giải thể và ngừng hoạt động trong năm 2013, các khách mời nhận định vấn đề không hoàn toàn do khủng hoảng kinh tế thế giới, dù một thực tế rõ ràng là nền kinh tế Việt Nam đã thể hiện mức độ khủng hoảng dữ dội hơn cũng như chậm phục hồi hơn hẳn so với nhiều quốc gia trong khu vực.

Bên cạnh việc thay đổi kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường kinh doanh vốn là mục tiêu và phương hướng của chính phủ, các doanh nghiệp phải tự là “phao cứu sinh” cho chính mình và nền kinh tế bằng những thay đổi, cải cách đầy sáng tạo và khả thi của mình. TS. Lê Đăng Doanh cũng nhấn mạnh rõ nét, “Sáng tạo, đổi mới là chìa khóa để cạnh tranh thành công.”

Bí kíp dành cho "tân binh"

Theo bà Phạm Chi Lan, để khởi nghiệp thành công và phát triển bền vững, các chủ doanh nghiệp trẻ phải tránh xa cách kinh doanh chộp giật, chạy theo phong trào, thu được lợi ích trước mắt song nhanh chóng thất bại trước những thay đổi của thị trường.

Thay vào đó, các doanh nghiệp phải chấp nhận trải qua thử thách, chủ động tiếp cận phương thức kinh doanh mới, sáng tạo và đổi mới công nghệ, để tự mình tìm ra con đường phát triển.

Đây cũng là quan điểm của TS. Lê Xuân Nghĩa khi ông cho rằng, phần lớn các doanh nghiệp thất bại trong năm 2013 vừa qua là các doanh nghiệp thiếu vốn lưu động và không chịu bỏ chi phí đổi mới do ảnh hưởng nặng nề của tâm lý kinh doanh chộp giật.

TS. Lê Đăng Doanh, với câu chuyện của cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng thể hiện niềm tin đối với sức trẻ của các doanh nghiệp “tân binh” trong cuộc chiến mới trên thương trường.

Nhất trí với quan điểm không kinh doanh theo phong trào, ông đặc biệt nhấn mạnh sự mạnh dạn và khả năng tự chủ của mỗi doanh nghiệp, bởi theo ông, để thực hiện chiến lược “Lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh” của cố Đại tướng, các doanh nghiệp phải tập trung điều tra kỹ lưỡng thị trường, công nghệ, nguồn lao động, tích lũy kinh nghiệm từ các bài học nhỏ để dần vững mạnh và quan trọng nhất là “không được e dè, sợ hãi trước khó khăn.”.

Ông Trần Đình Thiên chia sẻ, các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp trẻ, phải tự mình chủ động và linh hoạt trước mọi diễn biến của thị trường thay vì trông mong sự giúp đỡ hay những thay đổi của công cuộc cải cách thể chế. Thiếu sự chủ động, doanh nghiệp sẽ bị cạnh tranh quyết liệt và nhanh chóng thất bại.

Hết thời "chờ sung rụng"

Cùng với những thời cơ mới khi nền kinh tế Việt Nam dần chuyển mình sang giai đoạn phục hồi và phát triển trở lại, những khó khăn, thách thức - đặc biệt là khi tiếp tục hội nhập sâu rộng và nền kinh tế toàn cầu sẽ ngày càng gia tăng nếu mỗi doanh nghiệp thiếu đi sự tích cực và năng động của mình.

Các diễn giả đều nhất trí với nhận định cho rằng các doanh nghiệp trẻ của nước ta phải có tư duy mới với cách tiếp cận mới, góc nhìn mới về tình hình kinh tế thị trường. Không chỉ tuyệt đối tránh tâm thế bị động, “chờ sung rụng” mà phải tích cực tự mình khởi động, tự mình cứu mình bằng sự sáng tạo tự thân về khoa học công nghệ, về phương thức và xu thế kinh doanh mới.

Bàn về đổi mới, bà Phạm Chi Lan cho rằng: “Vốn quan trọng nhất chính là con người và tư duy của con người”, bà cho biết.

Không phải số tiền, cũng không phải máy móc đất đai mới là “nguồn vốn” mà quan trọng hơn, khả năng và trí tuệ của con người mới là nhân tố sống còn quyết định sự thành bại của công ty. Chỉ có những sáng tạo, ý chí vượt khó và đoàn kết của đội ngũ nhân sự vững vàng mới tạo nên sức mạnh và thành công cho doanh nghiệp.

Các diễn giả cũng cho rằng, không chỉ chủ động, sáng tạo, các doanh nghiệp trẻ còn rất cần học hỏi cũng như chia sẻ các kinh nghiệm kinh doanh của đối tác, tích cực tiếp cận những thông tin tốt, cùng kết nối với các doanh nghiệp khác để tạo thành sức mạnh tổng hợp và vươn xa ra khu vực và toàn thế giới.

 

Phương Dung